CZY MOŻNA ZMUSIĆ PRACOWNIKA DO SZCZEPIENIA NA COVID-19?
Choć szczepienia uważane są za ważny środek do walki z koronawirusem, to pracodawca nie ma w aktualnym stanie prawnym żadnych prawnych narzędzi, by uniemożliwić niezaszczepionymi pracownikowi wykonywania swoich obowiązków. Szczepienia na COVID-19 nie zostały wykazane w rozporządzeniu wykonawczym do ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi. Tym samym szczepienia te należy uznać za dobrowolne.
Niektórzy z pracodawców decydują się jednak np. na przeniesienie pracownika na inne stanowisko zmniejszające ryzyko zakażenia pozostałych zatrudnionych powołując się na aktualne przepisy związane z ochroną zdrowia innych pracowników i zasady BHP. Art. 222[1] § 1 Kodeksu pracy wskazuje bowiem, że w razie zatrudniania pracownika w warunkach narażenia na działanie szkodliwych czynników biologicznych pracodawca stosuje wszelkie dostępne środki eliminujące narażenie, a jeżeli jest to niemożliwe – ograniczające stopień tego narażenia, przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki. Przyjmując jako punkt wyjścia powyższy przepis, wskazuje się na art. 20 Ustawy z 5 grudnia 2008 roku o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, zgodnie z którym pracodawca może w celu zapobiegania szerzeniu się zakażeń i chorób zakaźnych wśród pracowników narażonych na działanie biologicznych czynników chorobotwórczych przeprowadzić zalecane szczepienia ochronne wymagane przy wykonywaniu określonych czynności zawodowych. Z kolei od 29 grudnia 2020 roku zaczęło obowiązywać rozporządzenie ministra zdrowia dotyczące szkodliwych czynników biologicznych dla zdrowia w środowisku pracy oraz ochrony zdrowia pracowników, które wskazuje wirus SARS-CoV-2 jako szkodliwy czynnik biologiczny.
Pomimo powoływania się na powyższe akty prawne nadal nie stanowią one jednoznacznej podstawy do skierowania pracownika na szczepienie przeciw COVID-19 w drodze jednostronnej decyzji pracodawcy.
W przypadku, gdyby osoby niezaszczepione zostały odsunięte od obowiązków lub zwolnione z tego tytułu, mogą wytoczyć one powództwo o dyskryminację.
Pracodawca może prowadzić wewnętrzną kampanię zachęcającą do przyjęcia szczepionki na COVID-19, ale i tu należy być ostrożnym w kwestii np. motywowania poprzez nagradzanie różnego rodzaju benefitami pracowników zaszczepionych, gdyż takie działania również mogą być podstawą do posądzenia pracodawcy o dyskryminację.
