ZACHOWEK CZY ZACHÓWEK?
Zachowek czy zachówek? Oto jest pytanie.
Trochę żartem, trochę serio, bo naprawdę w powszechnym obiegu krążą różne konfiguracje tego pojęcia i opowieści dziwnej treści na jego temat. Odpowiedź na tytułowe pytanie oczywiście brzmi: ZACHOWEK.
Fajnie, fajnie, ale czym jest ten zachowek?
Jest to taki mechanizm przewidziany w kodeksie cywilnym dla najbliższej rodziny zmarłego. Jego przewodnią ideą jest to, żeby najbliżsi spadkodawcy dostali jakąś namiastkę spadku po swoim zmarłym krewnym. Nie oznacza to jednak, że spadkodawca traci możliwość spisania testamentu i decydowania o swoim majątku!
Kto może się ubiegać o zachowek?
O zachowek ubiegać się będą mogli zstępni (dzieci, wnuki, prawnuki), małżonek oraz rodzice spadkodawcy. Uprawnienie to będą mieli, najczęściej, gdy doszło do dziedziczenia testamentowego, w którym osoby te nie zostały uwzględnione.
Jak to policzyć?
1. Obliczasz udział spadkowy danej osoby (już kiedyś to tłumaczyłam)
2. Jeżeli zstępni/ małżonek/ rodzice Jana są niezdolni do pracy, albo zstępny jest niepełnoletni → wynik z punktu 1. x 2/3, a w każdym innym przypadku mnożysz przez ½.
I to już wszystko?
Niestety nie.
Przy obliczaniu zachowku nie dolicza się do spadku: zapisów zwykłych, poleceń, drobnych darowizn starszych niż 10 lat od otwarcia spadku, darowizn dokonanych na rzecz osób, które nie są spadkobiercami ani uprawnionymi do zachowku, uczynionych przed zawarciem małżeństwa (w przypadku zachowku dla małżonka).
Z kolei do należnego danej osobie zachowku dolicza się: zapis windykacyjny oraz darowiznę dokonane przez spadkodawcę na rzecz uprawnionego do zachowku, szczególnie wysokie koszty wychowania i wykształcenia, jakie spadkodawca poniósł względem uprawnionego do zachowku.
A skąd wziąć wartości darowizn i tych innych?
Jeżeli chodzi o darowiznę- jej wartość oblicza się wg. stanu z chwili jej dokonania oraz wg. cen z chwili ustalania zachowku.
Zapis windykacyjny z kolei- wg. stanu z chwili otwarcia spadku i wg. cen z chwili ustalania zachowku.
Czy zawsze obowiązkowo trzeba wyliczać zachowek?
Przede wszystkim jest to roszczenie, które trzeba złożyć. Po drugie uprawnienie do niego aktualizuje się tylko w konkretnych sytuacjach.
